Հ․ Թումանյան «Արծիվն ու կաղնին»

  1. Ըստ բալլադի ո՞վ է հավքերի արքան, ո՞վ է անտառի արքան։ Կնդանական աշխարհում, բնության մեջ ուրիշ ի՞նչ արքաների մասին գիտեք։ Ինչո՞ւ են հենց դրանք համարվում արքաներ։ 
    Հավքերի արքաները Արծիվն ու Կաղնին էյն։
    Առյուծ
    Կոբրա
    Գորիլա
  2. Համացանցից կարդա և իմացիր թե դարը քանի տարի է ու գրիր 500 տարին քանի՞ դար է։
    500 տարին 5 դարա;
  3. Բալլադից դուրս գրիր ածանցավոր 3 բառ և դրանց ածանցներով նոր բառեր կազմիր։
    Պարծենկոտ-յուղոտ
    Սաստիկ – փոքրիկ։
    Անզոր – անտուն։
  4. Քո կարծիքով ո՞վ էր ավելի դիմացկուն․ պատասխանդ հիմնավորիր։
    Իմ կարծիքով Կաղնին ավելի դիմացկուն էր որոհետև նա դիմանում եր արծվի տրված նեղությանը իմ կարծիքով արծիվը ճնշում եր կղնուն։
  5. Բալլադից դուրս գրեք 10 ածական, դրանցով փոքր պատմություն մտածեք և հրապարակեք բլոգում։
    Ահա ստեղծագործությունը
  6. Կաղնին էլ փըռեց ճյուղերն երկաթի,
    Խո՜ր ու խոր մխեց ճանկերն արմատի

    Ինչպե՞ս  կարող են ճյուղերը երկաթի լինեն, իսկ արմատները ճանկեր ունենան։
    Նախադասությունը ասում են փոխաբերական իմաստով:

Մեր պապերը

Մեր պապերը՝ համառ, հպարտ, հուժկու բալուկներով, դիմացկուն դյութազուներ են եղել։ Նրանք մշտապես կյանքի ու մահվան կռիվ են տվել անղոր թշնամու դեմ։ Նրանք անկոտրում հավատի, սաստիկ հայրենասիրության շնորհիվ մենք պահպանելենք մեր մեծ հավատքը ու հայրենիքը։ Ափսոս, որ մեր հզոր հայրենիքը այսօր, տկար է, բայց հայի ոգինանկորում է, ու թե երանի թե ինձ ու իմ սերնդակիցներին, որ տեսնենք վերականգնված մեր վիթխարի հայրենիքը։

Լեզվական աշխատանք 284-290

Հրամայական Եղանակ

284. Հրաման արտահայտող նախադասությունները գտի՛ր և դրանց բայերն ընդգծի՛ր:

Կշրջես աշխարհից աշխարհ ու տուն կգաս:
Շրջի՛ր աշխարհից աշխարհ ու տուն արի՛:
Արծվի ճուտ ես պահում, որ մեծանա, արծիվ դառնա:
Արծվի ճուտ պահի՛ր, որ մեծանա, արծիվ դառնա:
Չես քնի, մինչև տատդ հեքիաթ չպատմի:
Մի՛ քնիր, մինչև տատդ հեքիաթ չպատմի:

285. Տրված բայերի հրամայական ձևերը կազմի՛ր:
            Օրինակ՝
գրել – գրի՛ր – գրեցե՛ք, աղալ- աղա՛- աղացե՛ք:

Ա. Սիրել – սիրի՛ր-սիրե՛ք, կանչել-կանչի՛ր-կանչե՛ք, նկարել-նկարի՛ր-նկարե՛ք, լսել-լսի՛ր-լսե՛ք, նստել-նստի՛ր-նստե՛ք, կանգնել-կանգնի՛ր-կանգնե՛ք, զանգել-զանգի՛ր-զանգնե՛ք, կապել-կապի՛ր, փրկել-փակի՛ր-փակե՛ք, կապկպել, կոտրատել-կապկի՛ր-կապկե՛լ, կապոտել-կապոտի՛ր-կապոտե՛ք:
Բ. Խաղալ-խաղա՛-խաղացե՛ք, սողալ-սողա՛-սողացե՛ք, կարդալ-կարդա՛-կարդացե՛ք, գնալ-գնա՛-գնացե՛ք, մնալ-մնա՛-մնացե՛ք, գոռալ-գոռա՛-գոռացե՛ք:

286. Տրված բայերը հրամայական դարձրո՛ւ և Բ շարքի բայերի հրամայական ձևերով կազմի՛ր նախադասություններ:

Ա. Հեռանալ-հեռացի՛ր-հեռացե՛ք, գոհանալ-գոհացի՛ր-գոհացե՛ք, վախենալ-վախեցի՛ր-վախեցե՛ք, կամենալ-կամեցի՛-կամեցե՛ք, հասնել-հասի՛ր-հասե՛ք, թռչել-թռչի՛ր-թռչե՛ք, մեռնել-մեռի՛ր, կորչել-կոչի՛ր-կոչե՛ք, փախչել-փախչիր:
Բ. Ուտել–կե՛ր-կերե՛ք, գալ-արի՛ր-եկե՛ք, տալ-տու՛ր-տվե՛ք, լինել-եղի՛ր-եղե՛ք, տեսնել-տեսի՛ր-տեսե՛ք, ելնել-եղի՛ր -եղե՛ք:

287. Հրամայի՛ր և արգելի՛ր (տե՛ս օրինակը): Կետադրությանն ուշադրություն դարձրո՛ւ:

            Օրինակ՝
հավաքել – հավաքեցե՛ք կամ հավաքե՛ք – մի՛ հավաքեք:
Մաքրել – մաքրեցե՛ք – մի՛ մաքրեք:
Գնալ – գնացե՛ք – մի՛ գնաք կամ մի՛ գնացեք:
Հեռանալ – հեռացե՛ք – մի՛ հեռանաք կամ մի՛ հեռացեք:

            Վճարել-վճարե՛ք – մի վճարե՛ք , հաշվել-հաշվե՛ք-մի հաշվե՛ք, հանել-հանե՛ք-մի հանե՛ք, գումարել-գումարե՛ք-մի գումարե՛ք, գողանալ-գողացե՛ք-մի գողացե՛ք, բարձրանալ-բարձրացե՛ք-մի բարձրացե՛ք, խաղալ-խաղացե՛ք-մի խաղացե՛ք, խոսել-խոսե՛ք-մի խոսե՛ք, փորել-փորե՛ք-մի փորե՛ք,  գիտենալ-գիտացե՛ք-մի գիտացե՛ք, մոտենալ-մոտեցե՛ք-մի մոտեցե՛ք:

Ժխտական խոնարհում մի նե։

289. Նախադասությունները ժխտական դարձրո՛ւ: Ինչի՞ միջոցով արեցիր:

            Օրինակ՝
            Նա երեկոյան բակում էր: -Նա երեկոյան բակում չէր:
            Ձկների բնակարանը ծովն է-Ձկների բնակարանը ծովում չե:
            Հատուկ նշված տեղով անցավ փողոցը-Նա ոչ Հատուկ նշված տեղով անցավ փողոցը:
            Առանց ջրի կյանք կա-Առանց ջրի կյանք չկա:
            Ճահճուտներում փարթամ խոտ ու հսկա ծառեր կան-Ճահճուտներում փարթամ խոտ ու հսկա ծառեր չկան:
            Առակագիր Կռիլովը երկար ժամանակ աշխատեց Պետերբուրգի հանրային գրադարանում-Առակագիր Կռիլովը կարճ ժամանակ աշխատեց Պետերբուրգի հանրային գրադարանում:

290. Նախադասություaնները ժխտական դարձրո՛ւ: Ի՞նչ փոփոխություններ կատարեցիր:

            Օրինակ՝
Մարդը թափահարում է դրոշակը: – Մարդը չի թափահարում դրոշակը:

            Խաչմերուկում շարժումը կառավարում է լուսակիրը-Խաչմերուկում շարժումը չի կառավարում լուսակիրը:
            Այդ լճի ջրերը սառչում են-Այդ լճի ջրերը չեն սառչում:
            Նա իր երգը հորինել է ժողովրդի համար-Նա իր երգը չի հորինել ժողովրդի համար:
            Շունչը պահած մարդը կարողանում է ջրի տակ մի րոպեից ավելի դիմանալ-Շունչը պահած մարդը չի կարողանում ջրի տակ մի րոպեից ավելի դիմանալ:
            Նա հետաքրքրվում էր ամեն ինչով-Նա չի հետաքրքրվում ամեն ինչով:
            Նրա հարցերի թիվը հիմա մեծացել- Նրա հարցերի թիվը հիմա չի մեծացել:
            Երկու գրքերն իրարից տարբերվում են-Երկու գրքերն իրարից չեն տարբերվում:

Նյութը կարդա, և հիշիր

Բայը ցույց է տալիս գործողություն: Բայի ուղիղ ձևերն ունեն -ել կամ -ալ վերջավորություն (խոսել, խաղալ): Բայն ունի երեք դեմք՝ (I, II, III), և երկու թիվ՝ (եզակի, հոգնակի), որոնք արտահայտվում են բայական համապատասխան վերջավորություններով կամ օժանդակ բայի ձևերով (եմ, ես, է, ենք, եք, են, էի, էիր, էր, էինք, էիք, էին):

Բայը կարող է ցույց տալ ներկայում կատարվող, անցյալում կատարված կամ դեռ չկատարված, կատարվելիք գործողություն: Ըստ դրա էլ բայն ունի երեք ժամանակ՝ ներկա (գրում եմ), անցյալ (գրել եմ, գրեցի, գրում էի) և ապառնի (գրելու եմ, գրեմ, կգրեմ, պիտի գրեմ):